متون تخصصی و مشکلات مبانی نظری ترجمه

مشکلات تئوری ترجمه

متون تخصصی و مشکلات مبانی نظری ترجمه، گفتاری است در باب بیان مشکلاتی که بر سر راه یافتن تئوری مناسب وجود دارند. نظریه ی خوب بر پایه­ اطلاعاتی است که از تمرین حاصل شده باشد. تمرین خوب بر پایه ی نظریه ای است که به دقت روی آن کار شده باشد.  این دو نسبت به هم لازم و ملزوم­ اند. («لارسون» ۱۹۹۱: ۱)

هنگامی که سعی می­ کنیم ترجمه ی متون تخصصی را در یک چهارچوب نظری توضیح یا جای دهیم دانستن اینکه از کجا شروع کنیم کار بسیار دشواری است. این دشواری، زمانی­ که اختلاف شدید زنجیره ی رویکردها، نمونه ­ها، قوانین و تئوری­ه ا را در نظر می ­گیریم، بیشتر نیز می­ شود. این مورد می ­تواند با استفاده از مثال معروفی از «ساوری» (۱۹۵۷: ۴۹) نشان داده شود؛ وی فهرست «قوانین» ترجمه را از منابع «معتبر» مختلفی در باب ترجمه گردآوری کرده است که بیان می ­دارند یک ترجمه:

_ باید واژگان نسخه­ اصلی را در اختیار گذارد.

_ باید ایده ­های نسخه­ اصلی را در اختیار گذارد.

_ باید مانند یک متن اصلی خوانده شود.

_ باید مانند یک ترجمه خوانده شود.

_ باید سبک نسخه­ اصلی را منعکس کند.

_ باید سبک نسخه­ اصلی را دارا باشد.

_ باید همسان با نسخه­ اصلی خوانده شود.

_ باید همسان با ترجمه خوانده شود.

_ ممکن است به نسخه­ اصلی چیزی اضافه یا از آن چیزی کم کند.

_ ممکن است هیچ­ گاه به نسخه­ اصلی چیزی اضافه یا از آن چیزی کم نکند.

راه حل چیست؟

بی شک این قوانین ضد و نقیض، و گاهی متناقض هستند اما نمی­ توان به طور کامل آن ها را رد کرد. زیرا هریک از آن ها در یک بافت خاصی از ترجمه کاربرد منطقی و درستی پیدا خواهند کرد. شاید اینجاست که ما باید تلاش خود را برای جای دادن ترجمه متون تخصصی در «فضای» نظری آن شروع کنیم، در صورتی که چنین چیزی ممکن باشد.

ترجمه متون تخصصی را با واژه­ه ای بسیار مقدماتی به عنوان یک فرآیند ارتباطی، یا به بیان دقیق ­تر، ارائه ی خدمتی از سوی شخصی دیگر به منظور هدفی خاص و در شرایط و محیطی ویژه توصیف کنیم. در حقیقت، الزامات و شرایطی که بر ترجمه­ متون تخصصی تأثیر می­ گذارند کاملا شبیه مواردی است که بر نگارش متون تخصصی تأثیر می گذارد. لذا، در پایان می توان گفت به منظور یافتن تئوری مناسب، می بایست نگاهی به متداول ترین رویکرد های نظری ترجمه بیندازیم.

در تلگرام نیز ما را دنبال کنید

جهت سفارش ترجمه مقاله و کتاب اینجا کلیک کنید