ترجمه خوب کدام است؟

ترجمه خوب کدام است؟

حتما برای شما هم این سوال پیش آمده است که ترجمه خوب کدامست و یا اینکه آیا راهی برای تشخیص یک ترجمه خوب از یک ترجمه بی کیفیت وجود دارد یا خیر؟

پاسخی که برای این پرسش مهم می توان داد این است که :” ترجمه خوب تا حد ممکن دقیق است .” اما، “دقت” مفهومی نسبی است، یعنی ما ناگزیریم بپرسیم “دقیق نسبت به چه چیزی؟”

معمولاً معیار سنجش در چنین ارزشیابی متن مبدأ است، به عبارت دیگر ترجمه خوب بازآفرینشی دقیق از (پیام) متن مبدأ می باشد.

خصوصیت بارز مترجمان میزان آشنایی آنها با زبان بیگانه و یا موضوع اختصاصی ترجمه نیست، بلکه میزان آگاهی آنها از این امر است که کدام متن ها می توانند برای نیل به اهداف آنها مورد استفاده قرار گیرند و چگونه. بنابراین، بسیار مهم است که بدانند برای چه کسی ترجمه می کنند و مصرف کنندگان قصد دارند از ترجمه چه استفاده ای نمایند.

ترجمه خوب

از نظر همه ی اهل فن، ترجمه ی خوب و موفق ادبی آن ترجمه ای است که بتواند به پرسش های هفتگانه ی زیر پاسخ مثبت بدهد:

1. آیا ترجمه، مفهوم متن اصلی را رسانده است؟
2. آیا لحن نویسنده حفظ شده است؟
3. آیا مترجم زبان خاص و متناسب با متن را دریافته است؟
4. آیا مترجم واژه های درست و دقیق و خوش آهنگی به جای واژه های متن اصلی برگزیده است؟
5. آیا منرجم در ترجمه ی خود، دستور زبان را رعایت کرده است؟
6. آیا طول کلام یا برعکس، ایجاز نویسنده ی اصلی رعایت شده است؟
7. آیا به نقطه گذاری (نشانه های نگارشی) اهمیت لازم داده شده است؟

کیفیت ترجمه

مسأله کیفیت همواره در مباحث مربوط به ترجمه از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. هدف از هرگونه فعالیت ترجمانی تولید ترجمه خوب است. اما بر اساس چه معیاری می توان گفت که ترجمه ای در مقایسه با ترجمه های دیگر خوب یا بد و ضعیف است؟

بنابراین یک ترجمه خوب دیگر برگردان صحیح معانی واحد های زبان مبدأ در سطح خرد نیست، بلکه متن مقصدی است که نقش مورد نظر خود را بصورت موثر در فرهنگ مقصد ایفا می نمایند. از این رو برخی از ترجمه پژوهان ترجیح می دهند بجای ترجمه خوب از ترجمه “مکفی (از نظر کاربردی)” و یا “متناسب از نظر کارکردی” صحبت به میان آورند.

کیفیت شاخصی عینی نیست، بلکه عاملی نسبی است که به مصرف کننده متن و معیارهای ارزیابی وی بستگی دارد. در کنار تفاسیر مختلف از مفهوم کیفیت ترجمه، روش های مختلفی نیز برای ارزیابی آن وجود دارند.افراد مختلفی که می توانند کیفیت متن مقصد را ارزیابی کنند می توانند: مخاطبان آنی متن، تولیدکنندگان متن مقصد (خودارزشیابی)، و اشخاص ثالث، برای مثال، نمایندگان تولید کننده متن مبدأ، کارفرمایان، همکاران، و افرادی مانند اساتید ترجمه که در زمینه ارزیابی ترجمه صاحب نظرند باشند.