شرایط و نیازهای ترجمه

شرایط و نیازهای ترجمه

ترجمه خوب عبارت است از نزدیک‌ترین معادل در زبان مترجم برای مطلب مورد ترجمه، با حفظ مشخصات متن اصلی تا آنجا که ظرفیت زبان اول ایجاب کند و عجیب و دور از ذهن ننماید.
نورتروپ فرای (Northrop Frye ) می‌گوید:

” ترجمه  خوب آن است که مفاد متن اصلی را بازگو کند. نوع دیگر ترجمه نیز وجود دارد که خلق دوباره متن است و بنابراین می‌‌توان آن را اثری مستقل و جداگانه محسوب کرد».

 ترجمه خوب، گاهی یک اثر را زنده می‌کند و ترجمه بد، کتابی را از اعتبار و ارزش می‌اندازد.

نیازهای ترجمه

نیازهای ترجمه  خوب ، فهرست وار این‌هاست:

1. تسلط مترجم به زبان مادری
2. تسلّط به زبان متنِ مورد ترجمه
3. تسلّط به اصطلاحات خاصّ
4. تقویت آگاهی های عمومی از طریق گوش دادن مکرر اخبار و رسانه ها
5. آشنایی با موضوع مورد ترجمه
6. . امانت داری

1. تسلط مترجم به زبان مادری

یکی از اصلی ترین نیازهای ترجمه خوب این است که مترجم زبان مادری خود و ادبیات نوشتاری و گفتاری زبان مبدأ را بشناسد. او مجبور است با مطالعه دائم و هدف دار؛ بر ظرافت های زبانی و معانی زبان مادری خود تسلط یافته و همواره نگاهی کاربردی به موضوع ترجمه همزمان داشته باشد. به این منظور، او باید ارتباط نوشتاری، شنیداری و دیداری مستمری را با زبان مادری خود و تحولات آن برقرار کند. این بدان معنی است که مترجم، هر لحظه خود را در فضای ترجمه احساس کند و تصور کند که همواره در حال انتقال مفاهیم است.

۲٫ تسلّط به زبان دوم

یکی از اولین نیازهای ترجمه ، آن است که مترجم، متن مورد نظر را بفهمد. از آن‌جا که در متن، لغات و اصطلاحات و معانی حقیقی و مجازی و استعاری وجود دارد و از قواعد جمله سازی خاصّ خود پیروی می‌کند، اگر مترجم به آن زبان تسلط نداشته باشد، در ترجمه دچار اشکال می‌شود، چون ساختار کلام در زبان‌های مختلف یکسان نیست.

۳٫تقویت فن بیان و کاربردهای زبان فارسی

برای این هدف؛ مترجم باید در زمان فراغت بر کاربردهای معانی زبان مادری خود اندیشه و تمرین نموده و در زمان قرار گرفتن در شرایط ترجمه از آنها استفاده نماید

۴. تقویت آگاهی های عمومی از طریق گوش دادن مکرر اخبار و رسانه ها

یک مترجم می بایست از سطح نسبتا” خوبی از آگاهی های عمومی در زمینه های سیاسی، فرهنگی و بخصوص اجتماعی برخوردار باشد و با مطالعه و حفظ ارتباط شنیداری ودیداری دائمی خود با رسانه های داخلی و خارجی، قوه درک خود از مفاهیم رسانه ای و معانی بیان در زبان مبدأ و مقصد را هم تقویت نماید.

۵٫ آشنایی با موضوع مورد ترجمه

صرف دانستن یک زبان، نباید سبب شود که در هر موضوعی انسان دست به ترجمه بزند. رشته‌ها و علوم مختلف، گاهی از مباحث، موضوعات و اصطلاحات خاصّی برخوردار است که اگر مترجم با آن موضوع آشنا نباشد، به خوبی از عهده ترجمه بر نمی‌آید؛ مثلاً اگر موضوع متن، فلسفی، طبی، معماری، هنری، بازرگانی یا فقهی باشد، بدون آشنایی با فلسفه، طب، هنر، فقه و … یا نمی‌توان از عهده ترجمه برآمد، یا ترجمه‌ای غلط و یا نارسا و گنگ و غیراستاندارد ارائه خواهد شد.

۶٫ امانت داری

علاوه بر تخصص و مهارت مترجم، باید نسبت به محتوا یا مؤلف متن یا موضوع خاص، نظرگاه شخصی خود را اعمال نکند و « متعهد » به متن باشد. دخالت دادن دیدگاه‌ها و پیش فرض‌های شخصی در ترجمه، از اعتبار آن می‌کاهد. اگر مترجم دیدگاه مؤلف را قبول ندارد، می‌تواند در پاورقی یا الحاقات، بیان کند؛ نه آن‌که متن را طبق دلخواه و سلیقه خود ترجمه کند